تأثیر عوامل اقتصادی بر تحولات سیاسی خلافت عباسی (232-334)

thesis
abstract

خلافت عباسیان درمیانه ی سالهای 232 تا 334 هـجری.قمری که به دوره دوم حکومت عباسیان و نفوذ ترکان شهرت دارد، ما را با شورشهای مداوم سپاهیان و گاه مردم علیه خلفاء که ناشی از اعمال خلفاء و درباریان و زنان در استفاده ی بی رویه از اموال و نادیده انگاشتن آنان بود، روبرو می سازد. حوادث مختلف و وقایع پیش آمده در داخل دربار فرصتی برای اشخاصی که قصد براندازی حکومت عباسیان و شکل گیری حکومت مستقل را داشتند ایجاد نمود و به آنان کمک کرد تا حکومتی در قلمرو عباسیان ایجاد کنند. علاوه بر آن، قیام هایی از طرف گروه هایی نظیر زنگیان و قرمطیان که از ضعف خلفای عباسی نشأت گرفته بود مدتها خلفاء را به خود مشغول داشته و به نوعی دیگرجامعه را به سوی نابسامانی کشانید. وقایع پیش آمده در بطن جامعه عباسی ما را بر آن داشت تا برای پیگیری حوادث موجود، به این مسئله که؛ عوامل اقتصادی چه تأثیری بر تحولات سیاسی خلافت عباسی در دوره دوم داشته است، بپردازیم و درصدد رسیدن به جوابی قابل توجه باشیم. دراین روند آشنایی با نهادها و نظامهای مالی و اداری و عایدات بیت المال که از طریق در آمدهای اصلی و فرعی وارد قلمرو عباسیان می شد، ضروری به نظر می رسد. هرچند این دوران ما را از مساعد بودن اوضاع اقتصادی آگاه می نماید اما حضور اشخاص سودجووفرصت طلبی همچون وزیران، کاتبان، حاجبان و درکنار آنان زنان درباری که به دخالت در امور دربار می پرداختند، خلیفه را در اداره امور ناتوان تر می کرد و بدین گونه راه چپاول بیشتر برای آنان بازمی شد. به وجود آمدن واستقلال حکومتهای کوچک و بزرگی چون صفاریان، علویان، بویهیان، بریدیان، حمدانیان و... در سطح جامعه و دخالت مستقیم آنان در کارهای ایالات و املاک و گاه بیت المال نشان از ضعف خلافت عباسی داشت و شورشهای مداوم سپاهیان در گرفتن مواجب و حقوق که به دلیل نگرانی از بحران مالی جامعه بود، گاه به عزل و قتل خلیفه می انجامید و این امور موجب آشفتگی و بحران بیشتر خلافت عباسی می شد. در این پژوهش تلاش شده است تا مسائل و حوادث پیش آمده را به صورت مرحله به مرحله دنبال وبه شیوه توصیفی و تحلیلی مورد موشکافی قرارگیرد. رهاورد تلاشهای انجام شده در این راه شناخت بحرانهای گاه و بی گاه بر اثرعوامل اقتصادی بود که موجد آشوبها و قیامها علیه رجال دولت نظیر؛ خلفاء، سرداران ترک، وزیران و امیرالامرایان وهمچنین زنان و ندیمه هایشان گردید که به قصد کسب منفعت بیشترازهیچ عملی مضایقه نکرده و در مجموع باعث اضمحلال و سقوط جامعه عباسی گردیدند.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

مقایسه نهاد وزارت در دوره اول خلافت عباسی (132-232)با دوره دوم خلافت عباسی (232-334)

چکیده مقام و منصب وزارت در ایران پیشینه طولانی دارد، عرب ها که قوم بدوی و بدون پیشینه دیوان سالاری و مقام وزارت بودند، به تقلید از ایران عصر ساسانی برای اداره ی بهتر حکومت خود از مقام وزیر و نهاد وزارت استفاده کردند و ایرانیان در جایگاه وزارت در استقرارحکومت عباسیان نقش ویژه ای داشتند. وزیر جانشین خلیفه بود و در هر کاری قائم مقام وی محسوب می شد. کلیه کارهای لشکری و کشوری را اداره می کرد و اغلب...

جایگاه آل‌بریدی در مناسبات سیاسی آل‌بویه و خلافت عباسی پیش از فتح بغداد (328 - 334 ق)

ظهور آل‌بویه در پهنۀ سیاست ایران تأثیرات فراوان و درازمدتی در تحولات سیاسی ـ فکری جهان اسلام داشت هرچند آنان، در تثبیت اقتدار خود، از طرف خلافت عباسی و آل‌زیار با تهدیدهای فراوانی مواجه بودند. از راهبردهای آل‌بویه برای مقابله با این تهدیدها اتحاد با خاندان‌های قدرتمند منطقه‌ای بود. بریدیان از خاندان‌های قدرتمند ایرانی‌نژاد و شیعه‌مذهبی بودند که اهواز، بصره، و واسط را تحت سیطرة خود داشتند. آنان ...

full text

پدیده قهرمانگی در عصر عباسی (232-334 ق)

در عصر دوم خلافت عباسی (232 ـ 334 ق)، به ویژه در ایام خلافت مقتدر بالله (295 ـ 320 ق) با پدیده ای به نام قهرمانگی روبه رو می شویم. قهرمانه عنوان زنانی بود که واسطه حرم با دربار خلفا بودند و بسته به توانایی و نفوذشان وظایف مختلفی به آنان محول می شد. سلطه ترکان بر امور خلافت، ماهیت فردی و ضعف روز افزون مقتدر و کشمکش بر سر قدرت باعث گردید قهرمانه ها با بهره گیری از این شرایط به اعمال نفوذ در عرصه ...

full text

تأثیر شرایط اقلیمی و سیاست‎گذاری‎های اقتصادی بر انحطاط اقتصادی شهر بغداد در عصر خلافت عباسی

عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، مذهبی و... در روند انحطاط اقتصادی بغداد در عصر دوم خلافت عباسی تأثیر داشته‎است. این پژوهش، دو متغیّر شرایط اقلیمی و سیاست‎گذاری‎های اقتصادی را به دلیل تأثیر مستقیم بر انحطاط اقتصادی بغداد بررسی کرده و با رویکردی تاریخی و با استفاده از داده‎های برگرفته از منابع تاریخی و جغرافیایی و با روش تحلیلی ـ تبیینی، در صدد پاسخ‎گویی به این پرسش‌ است که شرایط اقلیمی و همچنین سیاست...

full text

بررسی پیامد های آزادی های سیاسی و اجتماعی در عصر دوم عباسی (232 – 334 ه.ق )

این پژوهش با بررسی یک دوره ی مهم تاریخی، که سال های 232 ـ 334ه. ق را در بر می گیرد، آغاز شده و با هدف دستیابی به پیامد های آزادی های سیاسی و اجتماعی در دوره ی یاد شده، نگاشته شده است. در این پژوهش نگارنده برای بررسی پیامد های آزادی های سیاسی و اجتماعی در عصر دوم عباسی، ضمن بیان شرح حال خلیفگان عصر دوم عباسی و دوره های مختلف حکومت عباسیان، به بررسی موقعیت سیاسی، دوره ی مرکزیت سامراء، نفوذ و تسلط...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023